Σελίδες


Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2010

Oι Χιώτισσες ανά τους αιώνες

«Είναι πολύ ρηχός όποιος δεν κρίνει τον απέναντί του από την εμφάνιση», φώναζε ο Όσκαρ Ουάιλντ στα βικτοριανά σαλόνια όπου περιφερόταν, πότε σοκάροντας και πότε διασκεδάζοντας την ομήγυρη. Είναι σαφές πως προσπάθησε να διασκεδάσει την άποψη που ακούγεται έως και σήμερα, λίγο πιο εκλαϊκευμένα, «το ρούχο δεν κάνει τον παπά». Κι είναι σαφές πως είχε δίκιο.
Το κομμάτι δέρματος που «συνόδευε» τους Προϊστορικούς στο κυνήγι, οι πτυχώσεις ως απαραίτητο αξεσουάρ των αρχαίων ελληνικών φορεσιών, αργότερα τα βαριά χρυσοποίκιλτα, επιβλητικά, υφάσματα της βυζαντινής περιόδου αποτελούν από μόνα τους μάρτυρες της ιστορίας μιας εποχής. Ιστορική πηγή που ρίχνει φως σε συνήθειες, μυστικά, ήθη και έθιμα του ανθρώπου στη διαδρομή του ανά τους αιώνες.
Φωνή στην ιστορική πηγή της φορεσιάς δίνει η χιώτισσα ζωγράφος και χαράκτρια Μαρία Γεράρδη - Πασσαλή μέσα από την έκθεση «Ιωνικός Χιτώνας και Αστική Ενδυμασία Χίου, 14ος - 18ος αιώνας που παρουσιάτηκε έως τις 22 Αυγούστου, στο 1ο Γυμνάσιο Χίου, στην ιδιαίτερη πατρίδα της.
Τι σηματοδοτεί όμως και τι αποκαλύπτει η ενδυμασία της Χιώτισσας μέσα σε αυτή τη διαδρομή τεσσάρων αιώνων; Τι μαρτυρούν τα πουγκιά, τα κεφαλοδεσίματα, οι υφές των υφασμάτων για την ιδιοσυγκρασία της Χιώτισσας;

Χειραφετημένες


Εντύπωση προκαλεί πόσο αποκαλυπτικά παρουσιάζονται η φορεσιά και τα εξαρτήματά της: υποδήματα, πουγκιά, κοσμήματα, για την κοινωνική τάξη, τις καθημερινές συνήθειες και τις ιδιαίτερες περιστάσεις, την οικογενειακή κατάσταση της Χιώτισσας από το 14ο έως και το 18ο αιώνα. Σύμφωνα με την ιστορικό και κριτικό Τέχνης κα Κοκκίνη - Καπλάνη, μέσα από την παρούσα έκθεση... «αποδεικνύεται ότι οι Χιώτισσες, σε σχέση με άλλες περιοχές της Ελλάδας, ήταν ιδιαίτερα χειραφετημένες. Άφηναν ακάλυπτο το πρόσωπο, μαζεύοντας τα μαλλιά πίσω με περίτεχνα κεφαλοδεσίματα, αγαπούσαν το βαθύ ντεκολτέ, εκθέτοντας μέρος του στήθους τους, το οποίο, όταν έπρεπε να καλύψουν σκέπαζαν με ειδική υφασμάτινη μπροστέλα, ανανέωναν τα φορέματά τους, αλλάζοντας τα μανίκια, τα οποία συγκρατούσαν, στο ύψος των ώμων, με δετές κορδέλες». Οι Xιώτισσες όμως αποδεικνύονται και ιδιαίτερα κοκέτες. Όπως αναφέρει η κα Καπλάνη... «τις ενδιέφερε το έντονο μακιγιάζ και ως δραστήριες εμπόρισσες, καθώς ήταν φιλάρεσκες, δημιουργούσαν γρήγορα γρήγορα εξοικείωση με τους αγοραστές, χωρίς όμως να αφήνουν περιθώρια για περαιτέρω επαφές». Η έκθεση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά δύο χρόνια πριν στα Δημήτρια Θεσσαλονίκης -αφού η κα Πασσαλή είναι μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Χίων Θεσσαλονίκης «Η Αγία Μαρκέλλα» και χαιρετίστηκε με ιδιαίτερη θέρμη από τους επισκέπτες αλλά και από τους τοπικούς φορείς της συμπρωτεύουσας, που ανέλαβαν και την έκδοση του καταλόγου της έκθεσης.
«H παρούσα έκθεση ενδυματολογίας της Mαρίας Γεράρδη - Πασσαλή στήριξε τις ενδυματολογικές της προτάσεις στις απεικονίσεις παλαιότερων χαρακτικών, στην πλούσια βιβλιογραφία και τις σωζόμενες πρωτότυπες ενδυμασίες, που δείχνουν την άμεση σχέση του πολιτισμού και τρόπου ένδυσης στην ανθρώπινη κοινωνία της Χίου όπου η ιστορία του ενδύματος αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ιστορίας του πολιτισμού της. Πολιτισμός που ξεκινά από την 3η χιλιετία π.Χ. και συνεχίζεται από τους ίωνες αποίκους όπου κυριαρχεί ο Ιωνικός Χιτώνας», σημειώνει ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, δήμαρχος Θεσσαλονίκης, προλογίζοντας την έκθεση.
http://www.alithia.gr/newspaper/2007/22082007/22082007,21822.html

1 σχόλιο: