Διασχίζοντας ο Αλιάκμονας την εύφορη πεδιάδα της κεντρικής Μακεδονίας χωρίζει στα δύο το Ρουμλούκι, την περιοχή που βρίσκεται καταμεσής στον κάμπο και αποτελείται από περίπου 50 χωριά με κεφαλοχώρι τον Γιδά (σημερινή Αλεξάνδρεια).
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όλος ο κάμπος ήταν μοιρασμένος σε τσιφλίκια μπέηδων, που τα δούλευαν οι ντόπιοι κάτοικοι ζώντας την δύσκολη ζωή του κολλήγου. Αργότερα όμως άρχισαν να αποκτούν δικά τους κτήματα και να έχουν έτσι την άνεση να ξοδεύουν για την φορεσιά τους, η οποία είναι μοναδική για την αυστηρότητα και την κομψότητά της.
Το γιορτινό πουκάμισο το ¨κιμπάρικο¨, ραμμένο από λεπτό βαμβακομέταξο υφαντό, σκεπάζει την μάλλινη επίσης υφαντή φανέλα, το ¨κατασάρκι¨. Στο άνοιγμα του στήθους έβαζαν την κεντημένη με ασημοκλωστή τραχηλιά.
Ο σαγιάς, από βαμβακερό υφαντό βαμμένο σκούρο μπλε σε μπογιατζήδες της Βέροιας, ραβόταν από ντόπιους ραφτάδες.
Τις δύο κάτω άκρες του, ¨τις ποδιές¨, τις έντυναν από μέσα με μπλε βελούδο και τις κεντούσαν με πλούσιο ασημοκέντημα επειδή τις κρατούσαν πάντα ανασηκωμένες και σκαλωμένες πίσω. Τις κατέβαζαν στην εκκλησία, καθώς και σε μεγάλη ηλικία, δεν ¨σκουμπώνονταν¨. Μετά από τις πρώτες γέννες τον αντικαθιστούσαν με απλούστερο, στα δε σαράντα χρόνια τους που θεωρούνταν πια γριές έβαζαν τον τελείως απλό σαγιά.
Το υφαντό μαύρο ζωνάρι τους, το ¨πουλένιο¨, κεντιόταν με ασημένιες πούλιες από τις ίδιες και από κάτω έδεναν την μαύρη μαλλοβάμβακη ποδιά με τα διακριτικά σχέδια στην ύφανση. Την χρυσοκέντητη βελούδινη ζώνη την κούμπωναν με τα ¨παφύλια¨, τις ασημένιες στρογγυλές πόρπες.
Το ¨κοντόσι¨, το γιορτινό γιλέκο ήταν τσόχινο ραμμένο και ασημοκεντημένο από ράφτη στο στήθος και στην πλάτη, όχι όμως στα μανίκια, γιατί από μέσα τους έβγαιναν τα βελούδινα μπρουμάνικα, κεντημένα στην άκρη με το ίδιο φαρδύ αλλά χρυσό κέντημα.
Ο κεφαλόδεσμος, η νυφική ¨κατσούλα με τις φούντες¨, έπαιρνε το σχήμα περικεφαλαίας. Παλιός θρύλος έλεγε ότι ο Μέγας Αλέξανδρος παίρνοντας τις περικεφαλαίες από τους στρατιώτες τις έδωσε στις γυναίκες της περιοχής γιατί φάνηκαν πιο ανδρείες. Μην ξεχνάμε ότι οι αρχαίες πρωτεύουσες Πέλλα και Βεργίνα βρίσκονται δίπλα στα χωριά τους. Ο περίπλοκος κεφαλόδεσμος φτιαχνόταν από λευκή και μαύρη μαντίλα καθώς κι από δύο σειρές μεταξωτές πυκνές φούντες μαύρες, ενωμένες σε ένα χρυσοκέντητο ύφασμα. Τον τακτοποιούσαν σκαλώνοντάς τον με λουλουδάτες καρφίτσες και βαριά αλυσιδωτά κοσμήματα ¨μαγλικουτάργια¨.
Όταν γερνούσαν ή χήρευαν έβγαζαν το ¨κατσούλι¨ και φορούσαν απλή μαύρη μαντίλα.
Όλα τα ραμμένα και χρυσοκέντητα ρούχα καθώς και όλα τα κοσμήματα ήταν δώρα του γαμπρού συμφωνημένα. Έλεγαν ότι με αυτά ξεπλήρωνε ¨το γάλα της μάνας ¨ που ήπιε η νύφη.
Οι κάλτσες τους, τα ¨σκουφούνια¨, ήταν μαύρες μάλλινες με λεπτές χρωματιστές ρίγες. Παπούτσια φορούσαν μαύρα χαμηλά με κορδόνια.
Η φορεσιά του Ρουμλουκίου είναι τύπου χωρικής με σαγιά.
από το λεύκωμα:
"40 Greek costumes from Dora Stratou Theatre Collection"
http://www.grinbo.de/stoloxormia/endymatologion/stoles/g_gidas.htm
Παράδοση είναι ...τo μελωδικό νανούρισμα της μάνας, οι θρύλοι του παππού ,τα κάλαντα, τα χελιδονίσματα, οι μαντινάδες,τα έθιμα ,οι χοροί και οι σκοποί που μας συντρόφευαν σε κάθε χαρά ,οι ενδυμασίες ,τα κεντήματα ,τα δίστιχα, τα παιχνίδια και όσα άλλα είναι μέρος της ζωής του τόπου μας. Κρατήστε περήφανα στις καρδιές σας ,αλώβητο αυτό το θησαυρό και παραδώστε τον στις επόμενες γενιές! Έτσι θα ακούμε τους παλμούς του τόπου μας ολοζώντανα και δεν θα σβήσει τίποτε στη χοάνη της παγκοσμιοποίησης!
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου