Μεταφερόμενοι στη σύγχρονη εποχή, περιγραφές χορών της Κέρκυρας έχουμε από τους περιηγητές που επισκέφθηκαν την Ελλάδα τον 18ο και 19ο αιώνα, έως και τις αρχές του 20ου. Οι σημαντικότερες είναι αυτές του Lear και του CharlesRabot, καθώς και φωτογραφίες του FredBoissonas, όπου σχεδόν αποδεικνύεται για το πώς σήμερα διασώθηκαν και πώς πρέπει να παρουσιάζονται οι κερκυραϊκοί χοροί, ιδίως ο Συρτός, στον οποίο αναφέρονται οι περιγραφές.
Παρόλες τις πολιτισμικές επιρροές ένεκα της γεωγραφικής της θέσης, η Κέρκυρα κατόρθωσε να απορροφήσει και να αφομοιώσει με το δικό της ιδιότυπο όλες τις ξενόφερτες επιρροές και να δημιουργήσει το δικό της στυλ στην παραδοσιακή μουσική, στον παραδοσιακό χορό που σε συνδυασμό με την μοναδική σε ομορφιά φορεσιά επιλέγεται να παρουσιάζεται στην ελληνική φολκλορική αγορά. Πόσο όμως παρουσιάζεται σωστά είναι μια άλλη ιστορία, που απλά θα αναλύσουμε.
Οι κερκυραϊκοί χοροί χωρίζονται γενικά και κατεστημένα σε τρεις ενότητες.
Α.Αυτή που συνήθως επέβαλαν γνωστοί "εργολάβοι" της Αθήνας, παρακινούμενοι προφανώς από τον ελληνικό κινηματογράφο (Βλαχοπούλου, Μεταξόπουλος κ.α.).
Β.Αυτή που ερευνώντας αναδείξαμε και με στοιχεία επιστημονικά αποδεικνύουμε χωρίς αμφιβολίες ως σωστότερη.
Γ.Την ενότητα που αναφέρεται σε χορούς, φορεσιά και τραγούδιαπου καταγράφονται ως εθιμικά και είναι άγνωστα στο πλήθος των απανταχού ασχολούμενων με το είδος (αποκριάτικοι χοροί, χορευτικά τραγούδια, ο χορός των παπάδων κ.ά.).
Επ' ευκαιρία του 16ου Διεθνούς Συνεδρίου, που θα διεξαχθεί στη Κέρκυρα από 30/10 έως 3/11/2002, επιθυμώ να επικοινωνήσω με τους αγαπητούς μου φίλους και γνωστούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, να πω δύο πράγματα για τη δεύτερη ενότητα που αναφέρω πιο πάνω.
Οι χοροί της Κέρκυρας που χορεύονταν πριν το 1900 στο νησί στα πανηγύρια και τους γάμους ήταν κυρίως ένας: ο Συρτός "Κερκυραϊκός", χορός που χορεύεται με τις μελωδίες του Γαστουριώτικου, του Μεσιώτικου, Σπαρτιλιώτικου, Σινιώτικου, Κατωμερίτικου, και άλλων μελωδιών συρτού χορού. Χορεύεται κυρίως από γυναίκες στο κύκλο, με την παρουσία ανδρών στο μέσα μέρος, ελεύθεροι. Ο πρώτος ονομάζεται "κεφαλή" και ο δεύτερος "κούδα", δηλαδή ουρά. Οι άνδρες χορεύουν στο ρυθμό με "τσαλιμάκια", το λεγόμενο "παιγνίδι". Η κούδα για να γίνει κεφαλή παίρνει άδεια από τον πρώτο με νεύμα. Οι γυναίκες χορεύουν στρωτά, με τήρο και στηθάτα (έκφραση που σημαίνει υπερηφάνεια και στημένο μπούστο, δηλαδή στήθος.
Στην ορεινή Κέρκυρα και στα χωριά της Μέσης, όταν ο χορός είναι μεγάλος και το χορευταριό μικρό, χορεύουν σε δυάδες και τριάδες, όπου συνδέονται μεταξύ τους με χρωματιστά μαντήλια. Ο χορός μετά το 1950 παρουσιάζεται και με ζευγάρια, οι δε άντρες μπαίνουν στον κύκλο. Στις αρχές του 20ου αιώνα εμφανίζεται στην περιοχή Λευκίμμης (νότος) ο χορός Αη-Γιώργης. Περιγράφεται από τον Λουκάτο και απαντά σε μελωδία του γνωστού ακριτικού τραγουδιού "Τ' Αγιωργιού". Χορεύεται μόνο από γυναίκες. Εχουμε καταγραφή προφορική ότι χόρευαν και άνδρες στη Λευκίμμη το 1960, σε δίσημο και τετράσιμο ρυθμό δέκα κινήσεων. Τα χέρια των χορευτών είναι πιασμένα με λυγισμένους τους αγκώνες και ελαφρώς στην πρόταση χωρίς να κινούνται πάνω κάτω. Η κίνηση περιλαμβάνει ελαφρό σουστάρισμα στα γόνατα. Μέχρι το 1950 χορευόταν χωρίς μουσική, τραγουστά, ιδίως τις Απόκριες, από την κορυφαία και μετά επαναλαμβανόταν από τους χορευτές.
Ο Κορακιανίτικος χορός είναι ο τρίτος χορός που χορεύεται από τα συγκροτήματα. Δίσημος σε ρυθμό, περιλαμβάνει δύο μέρη, το αργό και το γρήγορο. Εχει διασωθεί με παραλλαγές στις κινήσεις, όμως καμμιά από αυτές δεν έχει τεκμηριωθεί. Η δική μου έρευνα περιέχει κενά κι έτσι παρουσιάζουμε το χορό όπως τον παραλάβαμε από δύο χορευτικούς ομίλους παλαιοτέρους, της κυρίας Νιάρχου και της κυρίας Ασπιώτη (1949-1980).
Οι χοροί Μπαλλέτες και Φουρλάνα είναι βενετσιάνικης προέλευσης, αστικοί χοροί. Παρουσιάζονται μόνο από τα φολκλορικά συγκροτήματα και οι Μπαλλέτες μόνο από τον σύλλογο "Λαοδάμας".
Επιφυλάσσομαι, στις διεργασίες του συνεδρίου να εξηγήσω την κινητική και το ύφος των χορών, καθώς και το ρόλο και τις κινήσεις του πρωτοχορευτή!
Πώς σήμερα τα πολιτιστικά σωματεία αποδίδουν τους κερκυραϊκούς χορούς.
Είναι αλήθεια πως δεν δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην ιστορία, την παράδοση, την καταγραφή, ανάδειξη και τεκμηρίωση, τούτο οφείλεται: α) στην έλλειψη χορευτικής παιδείας από τους πρόχειρα υπεύθυνους, β) στη τουριστικοποίηση, που αρκετοί εργάζονται χορεύοντας, γ) στην έλλειψη συνεργασίας και παραδοχής ορισμένων βασικών στοιχείων, και δ) στην έλλειψη μέχρι τώρα ενός σημαντικού γεγονότος όπως είναι το συνέδριο που έχει προγραμματιστεί. Ετσι λοιπόν βλέπουμε τρεχαλητά, σβούρες θυμιατίσματα, σαλτιές, χασαποσέρβικα και Αηγιώργηδες με 16 βήματα για να ταυτίζονται βήματα και μελωδία. Η φορεσιά στραπατσάρεται και παρουσιάζεται αποκριάτικα, θα δούμε "τσουτσουμίδες" δεμένες στους λαιμούς να θυμίζουν MexicoCity, ανδρικά γιλέκα με τριγωνικά πέτα, κεφαλόδεσμους με τορκούς, χωρίς πεσελιά, πλαστικά λουλούδια όπως ακριβώς βάζουν στα άλογα που σέρνουν τις άμαξες (λοντόνια). Τέτοια θα δούμε πάρα πολλά όχι μόνο από αδαείς, αλλά δυστυχώς από δασκάλους που έχουν ειδικότητα στο χορό και τυχαίνει να έχουν παρακολουθήσει κάποιο σεμινάριο. Εκτός Κέρκυρας θεωρώ πως είναι κάπως καλύτερα. Μέσα από τα σεμινάρια που οργανώνει ο σύλλογος μας (Τ.Ε.Φ.Α. Θεσσαλονίκης, Θέατρο "Δόρα Στράτου", Ναύπλιο, Λευκάδα, Σκοτίνα, συνεργασία με καθηγητές Τ.Ε.Φ.Α. Αθηνών) στόχος μας είναι να διαδώσουμε τους χορούς μας, τη φορεσιά μας και τη μουσική μας, όπως αυτά έχουν προκύψει από μακροχρόνια έρευνα. Σιγά-σιγά η προσέγγιση προς την ορθότητα δημιουργεί όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τους απανταχού φίλους του παραδοσιακού χορού, της φορεσιάς και της μουσικής.
πηγή : Κάντας, Δημήτρης: "Οι χοροί της Κέρκυρας. Μύθος και πραγματικότητα", Παράδοση και Τέχνη 064, σελ. 18-20, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Ιούλιος-Αύγουστος 2002.
http://www.dance-pandect.gr/pds_cosmos/pop/pop_lhmma_gr.php?oid=O-885DE99C&ActionP=Play&mode=Med&Obj=T&eid=E-D7D5B&aa=2
πηγή
Οπως ακριβως τα λεει ο κυριος Καντας ειναι....
ΑπάντησηΔιαγραφή