Το Λατρευτικό και εθιμικό σκηνικό του Δωδεκαημέρου στα Φάρασα

Το Άγιο Δωδεκαήμερο περιλαμβάνει 4 εορτές . Τα Άγια Χριστούγεννα την Πρωτοχρονιά , τα μικρά φώτα και τα μεγάλα Φώτα.

 Τα Άγια Χριστούγεννα

Τα Άγια Χριστούγεννα ο χειμώνας ήταν βαρύς. Οι παρκαμίνες με τις πύρινες Φλόγες τους, φώτιζαν και ζέσταιναν τα σπίτια. Με τα παρακάθια όμως, ή γειτονέματα ή γοντσιλίχε ¨όπως τα έλεγαν, μια και δεν υπήρχε τηλεόραση συντρόφευγαν η μία οικογένεια την άλλη, για να μικραίνουν κάπως οι μεγάλες νύκτες. Καθώς πλησίαζαν τα Χριστούγεννα παράλληλα με την καθαριότητα των χώρων οι Βαρασιώτες φρόντιζαν και για τον καθαρισμό της ψυχής. Τηρούσαν με πολλη ευλάβεια τη Σαρακοστή και φρόντιζαν να αλληλοσυγχωρεθούν και να εξομολογηθούν.

Έτρωγαν όσπρια, και τρυφερά χορταρικά που αφθονούσαν στις όχθες των ποταμών Ευκάση και Ζεμάντη.τα βρυσέλινα , καμούθε, τσουρκουτούμε και τα πολύ δημοφιλή ούπα που κρέμαγαν σε αρμάθες μέχρι του Αγίου Σπυρίδωνα έτρωγαν ψάρι που ψάρευαν , σπάζοντας τον πάγο στο ποταμό Ζαμάντη . Στη καυτή χόβολη της παρκαμίνας ψήναμε τα ΅κουρόκα΅ μικρά στρογγυλά ψωμάκια καθώς και τα παζλαμάδε είδος μικρής πίτας. Με ξηρούς καρπούς (δαμάσκηνα,βερίκοκκα) φτιάχναβ κομπόστα , πετιμέζια από σταφύλια και από τις μεγάλες κολοκύθες πίτες και νηστίσιμα φαγητά .

Τα Άγια ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΑ ήταν οι μέρες που μαζευονταν και ξανάσμιγαν οι διασκορπισμένες οικογένειες . Οι ξενιτεμένοι προσπαθούσαν να βρίσκονται στα Φάρασα , κοντά στους δικούς τους, για να γιορτάσουν όλοι μαζί. Τις μέρες αυτές οι Βαρασιώτες ένοιωθαν ελευθεροι. Δεν ήταν σκλάβοι κανενός , γιατί ζούσαν με το Χριστό το μόνο τους Αφέντη και Κύριο.Τις 12 αυτές μέρες οι γυναίκες δεν έπλεναν και απέφευγαν κάθε εργασία . Το βράδυ δεν δάνειζαν φωτιά και τις 12 μέρες έτρωγαν καλά και διασκέδαζαν όλοι στα Φάρασα. Τις έλεγαν μεγάλες μέρες ή Βγοημένα ημέρες ,(μεγάλες ευλογημένες ημέρες). Έπιναν πολύ κρασί κι΄ως τα τέλη του Γενάρη είχαν καταναλώσει σχεδόν όλο το κρασί που βρίσκονταν στο σπίτι . Το Άγιο Δωδεκαήμερο οι νοικοκυρές άναβαν στα εικονίσματα τον κόντζορο ένα κερί κουλουριασμένο του οποίου έκοβαν τη μία άκρη και την άναβαν.


Τις 12 αυτές ημέρες πίστευαν πως έρχονταν στα σπίτια τη νύκτα οι μνημοράτοι (πεθαμένοι). Γι΄αυτό έκαιγαν λιβάνι στη φωτιά . Το θυμίαμα παραγόταν από τα στουράτσε ( τον αρχαιοελληνικό θάμνο στύρικα ) Ο θάμνος είχε στενά φύλλα και άσπρα άνθη . από το ίδιο φυτό και τους καρπούς του, παρασκεύαζαν σκόνη που την μεταχειρίζονταν για σαπούνι.έκαναν οι βαρασιώτες λειτουργίες για τους κεκοιμισμένους με την ποσορά

Πηγή: http://www.moschatonews.com/