Η κυπριακή παραδοσιακή γυναικεία ενδυμασία της Καρπασίας

Η πιο εντυπωσιακή από τις αγροτικές γυναικείες κυπριακές φορεσιές είναι αναμφισβήτητα εκείνη της περιοχής της Καρπασίας. Με έντονα τοπικά χαρακτηριστικά, ενθουσιάζει με την απλότητα και τη γνησιότητά της και τονίζει τη γυναικεία ομορφιά χωρίς να προκαλεί. Οι ήπιοι χρωματισμοί και τα πρωτότυπα κεντίδια εκφράζουν με μοναδικό τρόπο τον πλούτο της φαντασίας της Κυπριοπούλας προσδίδοντας στο σύνολο της φορεσιάς γαλήνη και αρμονία.

Η σαγιά, μακρύ ένδυμα με κατακόρυφο άνοιγμα στο μπροστινό μέρος, μακριά μανίκια και βαθύ άνοιγμα στο στήθος, για να διακρίνεται το πουκάμισο, κατασκευάζονταν είτε από μεταξοβάμβακο ύφασμα είτε το χαρακτηριστικό κυπριακό βαμβακερό ύφασμα, την αλατζιά του αργαλειού. Το μήκος της φτάνει λίγο πιο πάνω από το πουκάμισο, έχει ανοίγματα στο πλάι και στα μανίκια και διακοσμείται με επίρραπτα κεντήματα ή χάντρες. Γύρω από τη μέση έδεναν μαντήλι και ανάλογο κεφαλόδεσμο.

Τις Κυριακές του χειμώνα στην εκκλησία οι ριζοκαρπασίττισες φορούσαν πάνω από τη σαγιά ένα άσπρο κοντό (μέχρι τη μέση του σώματος) πανωφόρι με πιέτες γνωστό ως ντουμπλέττι. Επίσης φορούσαν σαν πανωφόρι στην εκκλησιά και τη πολύπτυχη βαμβακερή κόκκινη φούστα (το ρουτζέττι) που έριχναν διπλή στους ώμους σαν μπέρτα. Σε επίσημες μέρες και γιορτές με τη σαγιά φορούσαν και σάρκα.
Η καλοκαιρινή κυριακάτικη φορεσιά της ριζοκαρπασίτισσας ήταν η άσπρη σαγιά με ασπροκέντημα και πολύχρωμες χάντρες. Γύρω από τη μέση έδεναν ένα μεταξωτό μαντήλι με έντονα χρώματα. Το μαντήλι της κεφαλής ήταν μαύρη μουσελίνα και πάνω από αυτό ήταν τοποθετημένο ένα άσπρο μαντήλι από χοντρό ύφασμα, ως επιπρόσθετο στολίδι αλλά και για προστασία από το ζεστό ήλιο.

Στην χερσόνησο της Καρπασίας, οι γυναίκες έραβαν στα άκρα (ποβράτζια) της μπροστινής μεριάς του άσπρου βρακιού της σαγιάς, βαμβακερούς και πολύχρωμους φαρμπαλάδες με κεντήματα και γυάλινες χάντρες. Εκτός από τις πολύχρωμες αυτές χάντρες, το χρώμα που κυριαρχούσε στα κεντιτά αυτά αυτά βρακιά ήταν το σκούρο κόκκινο, το μπλε, και το άσπρο. Βρίσκουμε όμως και λευκά βρακιά με ασπροκεντήματα και μόνο οι γυάλινες χάντρες δίνουν κάποιο χρώμα στο σχέδιο αυτό.