Ρουμλούκι Ημαθίας

Η εκπομπή ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΡΩΜΕΝΑ αυτή τη φορά μας παρουσιάζει έναν άγνωστο αλλά με βαθιά ιστορική υπόσταση τόπο. Το Ρουμλούκι. Ετσι ονομάζεται μία συστάδα χωριών στον κάμπο της Ημαθίας και η ονομασία αυτή δηλώνει ότι πρόκειται για τον τόπο των Ρωμιών - τον Ρωμιότοπο, όπως στην περίπτωση της Ρούμελης ή της Ανατολικής Ρωμυλίας. Μία ονομασία που έδωσαν οι Οθωμανοί κατακτητές κατά τον 14ο-15ο αιώνα, αναγνωρίζοντας το ανόθευτο του ελληνικού πληθυσμού που τον κατοικούσε.

Το Ρουμλούκι παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον από μουσικοχορευτική άποψη αφού εκεί συναντούμε ακόμη σήμερα παλαιότατους χορούς και τραγούδια.

Το κύριο γνώρισμα των 50 περίπου χωριών, ήταν η ίδια γλώσσα, η ίδια ενδυμασία και τα κοινά ήθη και έθιμα. Ο σημαντικότερος όμως συνδετικός τους κρίκος, που τα ξεχωρίζει μάλιστα μέχρι και σήμερα από τις γειτονικές ή τις άλλες περιοχές του Ελλαδικού χώρου, είναι η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά με τον ιδιόμορφο εντυπωσιακό κεφαλόδεσμό της (το «κατσούλι»), που παρουσιάζει καταπληκτική ομοιότητα με το αρχαίο Ομηρικό και Μακεδονικό κράνος.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση το «κατσούλι» ανάγεται στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου, όταν κατά τη διάρκεια μιας μάχης οι άνδρες νικήθηκαν και οι γυναίκες πολέμησαν γενναία, με αποτέλεσμα να ηττηθεί ο εχθρός. Ο Μέγας Αλέξανδρος τότε, για να τις τιμήσει, διέταξε τους άνδρες να βγάλουν τις περικεφαλαίες και να τις φορέσουν οι γυναίκες.

Η πανέμορφη και «αρχοντική» αυτή στολή, θεωρείται από τις αρχαιότερες Ελληνικές ενδυμασίες και έχει καθιερωθεί να ονομάζεται ως «η στολή του Γιδά» (Αλεξάνδρεια Ημαθείας) και να εκπροσωπεί τον γεωγραφικό χώρο της Μακεδονίας.

Οι γυναίκες του Ρουμλουκιού, για πάρα πολλά χρόνια σε καθημερινή βάση, φορούσαν με τελετουργικό τρόπο την σύνθετη και ιδιόμορφη αυτή στολή, προσαρμοσμένη ανάλογα στα στάδια της ζωής τους, έτσι ώστε να απεικονίζει και την κοινωνική τους καταξίωση.

Η κάμερα της εκπομπής κατέγραψε αφηγήσεις των κατοίκων των του Ρουμλουκιού που αναφέρονται στο ιστορικό πλαίσιο που δημιούργησε τη συγκεκριμένη στολή των γυναικών και κατέγραψε χορούς, τραγούδια και τελετουργικά δρώμενα που απεικονίζουν και εκφράζουν με ιδανικό τρόπο την αρχοντική και αρχαιοπρεπή αυτή στολή.

Σκηνοθεσία - έρευνα: Αντώνης Τσάβαλος