Η Σκύρος και ο προστάτης της Άγιος Γεώργιος

__ Ο ΑΓΙΟΣ
Ο Άγιος Γεώργιος τροπαιοφόρος και μεγαλομάρτης, όμορφος και περήφανος, πάνω στο πολεμικό του άτι. Προστάτης των αδυνάτων και των κατατρεγμένων, τιμωρός των δυνατών και των καταπιεστών ενσαρκώνει όλα τα ιδανικά της ελληνικής φυλής από την αρχαιότητα έως και σήμερα. Με πολλά στοιχεία από τους ήρωες και τους ημίθεους της αρχαιότητας πάντα ήταν αντικείμενο λατρείας, κι έτσι έγινε ο πιο τραγουδισμένος άγιος. Η αντρειοσύνη και η λεβεντιά του έγινε πάνω στα ελληνικά λάβαρα σύμβολο του αγώνα για την ελευθερία. Για τους Σκυριανούς είναι ο προστάτης Άγιος του νησιού. Σε αυτόν αποδίδονται πολλά θαύματα καθώς και η σωτηρία του νησιού από πολλούς κινδύνους.

___________Ο ΘΡΥΛΟΣ
Τα κύματα κάποτε, την εποχή που το Βυζάντιο μαστιζόταν από την διένεξη μεταξύ εικονολατρών και εικονομάχων, έβγαλαν στις ακτές της Σκύρου την θαυματουργή εικόνα του Αι-Γιώργη. Σύμφωνα με τον θρύλο η εικόνα γλύτωσε την καταστροφή από τους εικονομάχους και διάλεξε αυτό εδώ το νησί να γίνει ο πολιούχος και προστάτης του.

___________Η ΕΙΚΟΝΑ
 Σε πολύ λεπτό ασημένιο φύλλο  έχει απεικονιστεί η μορφή του Αγίου, όρθιος χωρίς άλογο, και γύρω τα θαύματά του. Το φύλλο είναι απλωμένο σε ξύλο που έχει σχήμα σταυρού και μοιάζει με σημαία. Το πρόσωπο του Αγίου από την πολυκαιρία έχει μαυρίσει και για αυτό από τους Σκυριανούς ονομάζεται «Αράπης». Στο μοναστήρι υπάρχει και δεύτερη εικόνα του Αγίου καβάλα στο άλογο.

__________Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ΟΙ ΚΤΗΤΟΡΕΣ
Τον χειμώνα του 958 κατά την διάρκεια της εκστρατείας του Νικηφόρου Φωκά  να ανακαταλάβει την Κρήτη από τους Άραβες ,λόγω σφοδρής τρικυμίας, ο βυζαντινός στόλος αναγκάστηκε να καταφύγει στην Σκύρο για να προφυλαχθεί.
Μαζί με τον αυτοκράτορα ήταν και ο Όσιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης στον οποίο ο αυτοκράτορας υποσχέθηκε ότι αν νικήσει τους Σαρακηνούς θα του δωρίσει μέρος της Σκύρου για να κτίσει μοναστήρι. Ο Όσιος έμεινε στην Σκύρο, σε σπηλιά, ΒΑ του κάστρου, που σήμερα είναι κτισμένο εκκλησάκι στο όνομά του.
Ο Φωκάς νίκησε και κράτησε την υπόσχεσή του. Ο ναός περατώθηκε το  963,τον δώρισε στον Αθανάσιο και προίκισε το μοναστήρι με κτήμα στον Κάμπο, στο σημερινό Μετόχι, κτήμα στην θέση Παλιάμπελα όπου σύμφωνα με την παράδοση ήταν αμπέλι του ναού του θεού Διόνυσου και βοσκότοπους στον Κόχυλα.
Αργότερα ο Αθανάσιος ίδρυσε την Μονή Λαύρας στο Άγιο Όρος και ο Φωκάς την προίκισε με τα κτήματα της μονής του Αι-Γιώργη.
Μετά την δολοφονία του Φωκά ,ο Ιωάννης Τσιμισκής βοήθησε στην ολοκλήρωση των έργων της μονής.

____________ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Σύμφωνα με επιγραφή που βρίσκεται δεξιά του καμπαναριού η μονή άρχισε να κτίζεται από τα θεμέλια από το Ιούλιο του 1599 και τέλειωσε τον Σεπτέμβριο του 1602 με φροντίδα και έξοδα του μοναχού Σωσίπατρου. Οι λόγοι που απέβαλαν την ανακατασκευή του ναού δεν είναι γνωστοί. Σε άλλη  επιγραφή φαίνεται ότι ο ναός ανακαινίστηκε το 1734 με την συνδρομή και έξοδα του Δανιήλ από την Άνδρο.
ΜΕΤΟΧΙ
Το 1447 με απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου η μονή υπήχθη στην Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους και έως σήμερα αποτελεί μετόχι της.

Η μεγαλύτερη και λαμπρότερη γιορτή για τους Σκυριανούς.
Την παραμονή με την συμμετοχή όλων των κατοίκων του νησιού γινόταν Εσπερινός στο Μετόχι. Μετά τον Εσπερινό επέστρεφαν στην μονή με επικεφαλής την καταστόλιστη εικόνα. Τοποθετείτο σε πιθάρι στην αυλή της μονής το οποίο περιείχε κρασί το οποίο στο τέλος μοιραζόταν σαν αγίασμα. Την νύχτα γινόταν αγρυπνία όπου οι Σκυριανές συνήθιζαν να ψάλουν το τραγούδι του Αι-Γιώργη.
Ανήμερα γινόταν η λιτάνευση της εικόνας μέσα στην πόλη και στο τέλος επέστρεφε στο μοναστήρι.
Σήμερα λόγω των ζημιών, εξαιτίας του σεισμού η επίσκεψη στην μονή δεν μπορεί να γίνει και έτσι ο εορτασμός έχει χάσει μεγάλο μέρος από την παλιά λαμπρότητά .
                        

  Το τραγούδι
   Άγιε μου Γιώργη Σκυριανέ αφέντη καβαλάρη
Αρματωμένε με σταυρό και με χρυσό κοντάρι…
ελθέ και έλα στον τόπο μας και σε βαθύ λιβάδι,
γιατί υπάρχει ένα θεριό, ένα άγριο λιοντάρι,
που για τροφή του δίνουμε άνθρωπο να δειπνήσει
για να αφήσει το νερό,τη χώρα να δροσίσει
 τον κλήρον είχον και έριπταν και σ’ όποιον είχε πέσει.
Έστελνε το παιδάκι του, του λιονταριού πεσκέσι.
Μα ο κλήρος τότε έπεσε σε μια βασιλοπούλα
Όπου την είχε ο βασιλιάς μιαν και μοναχούλα.
Ο βασιλιάς σαν τα’ άκουσε τούτο το λόγο λέει:
Όλος το βιός μου πάρτε το μόν’ το παιδί μου αφήστε
Και ο λαός εφώναξε : για να ζήσει η βασιλεία
Το έργον να εκτελεστεί χωρίς αργοπορία.
-Ντύστε το παιδάκι μου μ’ ολόχρυσο στεφάνι
Και στείλτε το του λιονταριού πεσκέσι να το κάνει.

Στον τόπο όταν έφτασαν την άφησαν μονάχη
Χωρίς καμμιάν απαντοχή  κι άλλη ελπίδα ν’άχει.

Γυρίζει ανατολικά ,μονάχη γονατίζει
Με δάκρυα εις τον Θεόν και τους οφθαλμούς αρχίζει:

Σ΄εσέ προσπίπτω ποιητά παντός και λυτρωσέ με
Κ’ από το άγριο θεριό στείλε λευτερωσέ με

Ως που να πει το λόγο της , σαν αστραπή εφάνη
Ένας ξανθός και όμορφος στ’ άλογο καβαλάρης.

Δεν είχεν άρματα πολλά , μόνο σταυρό κοντάρι
Σιμώνει και τη χαιρετά, τη βλέπει δακρυσμένη.

Πες μου κόρη μ’ τον πόνο σου  και πως είσαι μονάχη;
-Θύμα θα γένω του θεριού νάρθει να με δειπνήσει

Για να αφήσει το νερό, τη χώρα να δροσίσει,
-Σώπα κόρη μου και μη κλαίς και εγώ ηρθ’ από τα ξένα

Από αγγέλου προσταγή ήρθα εγώ για σένα,
Για να σκοτώσω το θεριό , που θάρθει να σε φάει

Να λυπηθεί το γένος σου και συ από τον Άδη.
 Πρόσεξε όταν μπορείς εγώ θε να πλαγιάσω

΄Ωσπου να έρθει το θεριό λίγο να ησυχάσω
Και όταν το δείς από μακριά νάρχεται να σφυρίζει

Μη φοβηθείς μον’ ξύπνα με κι αυτό ας χρεμετίζει.
Ευθύς ανασηκώθηκε ,βαρύς ύπνος τον πήρε

Να και εφάνη το θεριό και η κόρη ευθύς το είδε
Όλα τα δέντρα εσείοντο κι βράχοι αντιλαλούσαν.

-Ξύπνα και μην κοιμάσαι πια και το θεριό εφάνη
Και σκότωστο όπως μ’ έταξες με το σταυρό κοντάρι

Ευθύς ανασηκώθηκε και στ’ άλογο πηδάει
Κι όταν εζύγωσε κοντά να καταπιεί το σώμα

Του έδωσε μια κονταριά καταμεσής στο σώμα
Την κεφαλήν ετρύπησε και εις την γην εμπήκε
 Και τα μυαλά του εσκόρπισαν και αίμα πολύ εχύθη
Γυρίζει ανατολικά μονάχη γονατίζει

Με δάκρυα στους οφθαλμούς εις τον Θεό αρχίζει
-Ευχαριστώ τον ποιητή και λατρευτή του κόσμου

Τα όσα κι αν του ζήτησαν τα είδανε το φως μου.
Δεν είμαι πια βασίλισσα και χριστιανή θα γίνω

Σε μοναστήρι θα κλειστώ καλόγρια θα γίνω
Σύρε κόρη μ’ στο σπίτι σου και πες το του γονιού σου

Το θαύμα πουδειξε ο θεός σήμερα του κορμιού σου
Χτίστ’ εκκλησιές , κάντε λειτουργιές και βάλλετε καμπάνες

Και βάλτε εις το μέσον τους τον Γιώργη καβαλάρη

 _________ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΑΪ-ΓΙΩΡΓΗ

Το 1308 καταλανικός στόλος υπό τον Φερδινάνδο της Μαγιόρκας  με 60 γαλέρες καταστρέφει την Σκόπελο και μετά από λίγο καιρό βάζει πλώρη για την Σκύρο. Σφοδρή τρικυμία καταστρέφει τον στόλο του και οι Σκυριανοί αποδίδουν την σωτηρία τους σε θαύμα του Αγίου Γεωργίου. Σύμφωνα με την παράδοση το μόνο πλοίο που σώθηκε ήταν του αρχικουρσάρου το οποίο εξόκειλε πέτρωσε και έγινε βράχος κοντά στο Αχείλι.Η Νίκη Πέρδικα ,Σκύρος, τόμος Α΄ έκδοση του 1940, σελ. 33-34 πολύ γλαφυρά περιγράφει τις διηγήσεις των ψαράδων της Σκύρου, για το θαύμα του Αϊ – Γιώργη.
«Έχουμε να πούμε, πως τον παλιό καιρό , πριν ακόμα και από τους Τούρκους, σαν οι κουρσάροι με τα καράβια τους γύριζαν τα νησιά, έσφαζαν τους άνδρες, όσους τους αντιστέκονταν, έπαιρναν τους άλλους και τα γυναικόπαιδα σκλάβους, άρπαζαν ότι τους άρεσε, έκαιγαν τα χωριά και φεύγανε, μια συντροφιά από καμιά εκατοστή κουρσάρικα, βγήκε παγανιά στα νησιά, πήγε στη Σκόπελο και την χάλασε. Ύστερα από λίγο καιρό κίνησε να έρθει και στη Σκύρο. Μα ο Αϊ-Γιώργης πάνω από το Κάστρο, σαν είδε τις φούστες να ξεφανερώνονται μια- μια τρεχάτες πίσω από την Πούντα του βουνού με τα πανιά φουσκωμένα από τον άνεμο κι αρματωμένες, με όλες λουμπάρδες γυρισμένες κατά το χωριό, φοβήθηκε για το νησί του και σήκωσε με την βοήθεια του Αι-Νικόλα , τέτοια φουρτούνα , που τις βούλιαξε σύψυχες έξω από τον κάβο. Μονάχα το κάτεργο του αρχικουρσάρου, του καπετάνιου τους, δεν βούλιαξε, παρά το πέτρωσε και το άφησε εκεί ανάμεσα πελάου, σημάδι και φόβητρο, για να ξέρουν όλοι και να βλέπουν τι τύχη τους προσμένει , όσους γυρέψουν να πειράξουν το νησί που ο άγιος προστατεύει.»

http://skyroson.gr/skyros/